Kocanın Hanımına karşı davranışının adabı
Kadınlar, kendilerini nikâh bağı sebebiyle kocalarına teslim ettikleri için, onların yeme, içme, giyindirme, ev ve diğer ihtiyaçlarını kendileri karşılamak zahmetinden kurtulmuşlardır. Bunların temini, kocaları üzerine farzdır.
Kocanın bir görevi de dinlerini ve İslami yaşayışı hanımına öğretme zaruretidir. Tahrim Suresi 6. Ayette Cenab-ı Hak şöyle buyurur:
“ Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi ateşten koruyunuz.”
Koca hanımını İslami ölçüler içerisinde terbiye etmelidir. İyilik ve güzellikle olmadığı takdirde, onu hafifçe dövmesine beş yerde izin verilmiştir:
1-Namazı terk ederse.
2-Guslü terk ederse.
3-Kocası için süslenmeyi terk ederse.
4-İzinsiz evini terk ederse.
5-Kocası beraber olmak istediği zaman ona karşı gelirse.
Dinen her ne kadar dövmeğe izin verilmiş ise de, nasihat, yanlışlıklarına sabretme yolu ile düzeltmeye çalışmak gerekir.
Kocanın görevleri:
1-Hanımların, makul bütün ihtiyaçlarını temin etmek.
2-Yedirme, içirme ve giyimde gücü yettiği ölçüde harcamadan kaçınmamak.
3-Onlara karşı son derce yumuşak davranıp daima hayrı tavsiye etmek.
Bir Hadis-i şerifte şöyle buyrulur: “ Kadınlara, daima hayrı tavsiye ediniz.” ( Riyazus salihin cilt: 1)
Diğer bir hadis-i şerifte de şöyle buyrulmuştur: “ Kadınlar, eğri kaburga kemiğinden yaratılmıştır. Eğer, onu doğrultmak istersen kırarsın. Eğer onları idare edersen geçinebilirsin.”( Riyazus salihin cilt:1)
4-Onların eziyetlerine sabredip, Allah’u Teâla tarafından bir imtihan olduğunu kabullenmek.
Salihlerden bir zatın kötü ve huysuz bir hanımı vardı. Onu neden boşamadığını sorduklarında şu cevabı verdi: “ Bu kadını, kötü ahlakından dolayı boşarsam bu kadını kimse nikâhına almaz. Onun için bu kadının sıkıntılarına sabrediyorum.”
Büyükler demiştir ki; kadından gelecek eziyete sabretmek, başkalarından gelecek yirmi eziyete sabretmekten daha hayırlıdır.
5-Kadına sevgi göstermek.
6-Hanımı ile şakalaşmalı ve oynaşmalı. Bazı işlerde onlarla yarışmak. Çünkü, Peygamber Efendimiz bunu kadınları ile sık sık yapardı.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, Hazreti Aişe validemiz ile yarış yapmıştır. Bir kere Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, bir kere de Hazreti Aişe validemiz üstün gelmiştir. Bunun üzerine Hazreti Aişe validemize: “ Benim geçtiğim, bundan önce senin geçtiğine bedeldir.” Buyurdular.
7-Hanımın yanında, heybetli ve ağırbaşlı olmalı, kendini ona saydırmalıdır.
8-Kadının hilelerine karşı çok uyanık olmak.
9-Kadınların daima kocalarından korkmalarını taze tutmak.
10-Kadının yanında çok ve lüzumsuz konuşmamak.
11-Kadınlara Nur suresini öğretmek.
12-Kadınları, yabancıların görebilecekleri yerlerde oturtmamak.
13-Kadınlara dini bilgileri ve yazı yazmayı öğretmek.
14-Ahlaksızlığa ve hayasızlığa devam eden kadını boşamak.
15-Bazı işlerde onların dediğini yapmak. Özellikle de ev işlerinde.
16-Ev işlerinde hanıma yardım etmek gerekir.
Kadınların kocalarına karşı görevleri:
1-Allah ve Rasulüne isyan olmadıkça kocalarının bütün isteklerini yerine getirmeleri.
Şayet koca, haram sayılan bir hususu teklif ederse, onu dinlemez. Hadis-i şerifte şöyle buyrulur: “ Yaratana karşı isyan olan işlerde, yaratılana itaat yoktur.”
2-Kocasına bakışlarında ve onunla konuşmalarında saygı ve sevgi ifadeleri bulunmalı. Onu güler yüz ve tatlı sözlerle karşılamalı. Kocasının evde bulunmadığı zamanlarda, onun malını ve namusunu korumalıdır.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem hayırlı ve iyi kadını şöyle tanımlıyor: “ Kadınların en iyisi, baktığın zaman sana mutluluk veren, bir şey istediğinde sana saygı gösteren, yanında olmadığın zamanlarda da malını ve namusunu koruyandır.” ( Nesai: Nikâh)
3-Daima kocası ile iyi geçinmelidir. Çünkü kadının cihadı bu sayılmıştır. Hadisi şerifte şöyle buyrulur:
“Kadının cihadı, kocası ile çok iyi geçinmesidir.” ( Taberani )
Bir kimse hanımını yatağına davet etse, mazereti olmadığı halde, kadın da gitmese; sabaha kadar melekler o kadına lanet ederler. Bu konuda ki hadisi şerif şöyledir:
“Kadın, geceyi, kocasının yatağından uzak kalarak geçirirse; melekler sabaha kadar ona lanet ederler.” ( Buhari, Müslüm )
Kocasıyla iyi geçinen kadınlara verilen nimetlere bir bakalım:
“Esma bintü Yezid, bir gün Rasulullah’ın huzuruna geldi ve şöyle dedi:
- Ey Allah’ın Resulü! Ben kadınlar tarafından gönderildim. Allah seni bütün erkeklere ve kadınlara peygamber göndermiştir. Biz buna iman ettik. Lakin biz kadınlar evlerinde kapanıp kalmış. Sizler Cuma namazları kılmak, camilere cemaate çıkmak, hastalara gidip hatır sormak, cenazelerde bulunmak, bunlardan daha faziletlisi Allah yolunda muharebe ve cihat etmek gibi faziletlerle bizden üstün olmuşsunuzdur. Lakin siz bunları yaparken evinizden çıktığınız vakit sizin mallarınızı korur, iplik eğirip elbiselerinizi dokuruz. Çocuklarınızı besleriz. O halde bizler o hayır ve sevaplı işlerin ecirlerinden sizlere ortak olamaz mıyız?
Rasulü Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem kadına şöyle buyurdu:
- Ey hanım! Anla ve seni gönderen kadınlara da anlat ki:
Kadının kocası ile iyi geçinip, kocasının hoşnutluğunu kazanması, o faziletlerin hepsine muadil olur.”( Meşahirun Nisa: 46)
4-Kocası için süslenmeli, güzel kokular sürünmelidir. Hadis-i şerifte şöyle bir tehdit vardır: “ Kadın, kocasından başkası için koku sürünürse, onun için bir ateş olur.”
Saliha bir kadın kocası için süslenir. İşte bunun bariz bir örneği; Ribahül Kaysi’nin hanımını anlatırlarken şöyle söylenir:
“ Her gece yatsı namazını kıldıktan sonra en güzel elbiselerini giyer, koku sürünür, kocasına gider:
-Bir emrin var mı? Arzun var mı?
Diye sorardı. Ondan hayır cevabını alınca hemen yanından ayrılır, soyunur, ziynetlerini çıkarırdı. Tan yeri ağarıncaya kadar namaz kılar, dualar yapardı.” ( Şarani, Tabakatül Kübra: 1/249)
5-Kadın zenginse, ikide bir bunu kocasının başına kakmamalı.
6-Kocasının darlık ve sıkıntı içinde bulunduğu zamanlarda, daha önce varlık ve bolluğu unutarak “ Ben senden asla iyilik görmedim, hep yoksulluk içinde yaşadım… Vb.” diyerek nankörlük yapmamalıdır.
7-Eğer kocasının başka hanımı varsa, aile hukukuna ve sıraya rıza göstermelidir.
8-Kocasından boşanmayı arzu etmemelidir.
9-Kendisi güzel ise, ikide bir kocasının çirkinliğini yüzüne vurmamalıdır.
Değerli kardeşlerim Rabbim cümlemizin hanımlarını da Salihalardan eylesin. Rabbine itaat eden ve kocasına itaat edenlerden eylesin. Âmin.
Herhalde tevhit ve hidayet Yüce Rabbimdendir.